„Książka Smoleńskiego dowodzi, że nie mamy co liczyć, że czas sam załatwi historyczne problemy. Niewyjaśnione zbrodnie, nie zrekompensowane krzywdy będą jak upiory wychylać się w kolejnych pokoleniach. ‚Pochówek dla rezuna’ to doskonała, choć trudna lektura”. | Edwin Bendyk, Polityka

Paweł Smoleński | Reporter, publicysta, od 1989 dziennikarz „Gazety Wyborczej”, wcześniej współpracownik pism drugiego obiegu. Napisał m.in.: „Pokolenie kryzysu”, „Gazeta Wyborcza — lustro demokracji”, „Salon patriotów”, „Pochówek dla rezuna”, „Irak. Piekło w raju”, „Izrael już nie frunie”, „Bedzies wisioł za cosik. Godki podhalańskie” (wraz z Bartłomiejem Kurasiem), „Balagan. Alfabet izraelski”, „Oczy zasypane piaskiem”, „Szcze ne wmerła i nie umrze” – wywiad rzekę z Jurijem Andruchowyczem. Kilkanaście jego reportaży opublikowała paryska „Kultura”. Laureat Nagrody Pojednania Polsko-Ukraińskiego 2003 za książkę „Pochówek dla rezuna” i Nagrody im. Kurta Schorka za teksty poświęcone Irakowi. W 2006 otrzymał także Nagrodę im. Beaty Pawlak za zbiór reportaży „Izrael już nie frunie”. W 2012 odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.

www.czarne.com.pl

Zygmunt Haupt: ten tworzący za Oceanem pisarz był czytany głównie przez amerykańską emigrację, we Francji i Wielkiej Brytanii. Świetne pióro wojskowego reportera, błyskotliwy umysł artysty malarza, studenta architektury i nauk ścisłych sprawiają, że mamy do czynienia z niebanalnym zapisem dawno minionego świata. Film jest hołdem dla niesprawiedliwie przemilczanego autora „Pierścienia z papieru”, szkiców architektury, pejzażu Wołynia i Podola, a także kronikarza epizodów z najnowszej historii Rzeczpospolitej. Dzieła Zygmunta Haupta wzbudzały zarówno podziw Józefa Czapskiego, jak też jawną niechęć manifestowaną przez Czesława Miłosza. Mistrz krótkiej formy, specjalista od nastroju i celnego komentarza zarabiał na życie jako dziennikarz „Głosu Ameryki” i redaktor czasopisma „Ameryka”.  Żołnierz gen. Maczka, uwielbiał konie. Ten motyw oraz najciekawsze tropy stylistyczne pojawią się w interpretacjach zafascynowanych twórczością Haupta filologów: Aleksandra Madydy i Krzysztofa Rutkowskiego. Swoje zauroczenie postacią bohatera filmu i inspiracje frazą Haupta ujawnia też Andrzej Stasiuk. Wspominane przez uczestników rozmowy o Haupcie fragmenty jego prozy czyta Wojciech Wysocki.

źródło: materiały TVP

Michał Olszewski | Dziennikarz, prozaik. Był dziennikarzem krakowskiego wydania „Gazety Wyborczej”, współpracuje z „Tygodnikiem Powszechnym”. Pisze głównie o polskiej przestrzeni i przemianach społecznych po 1989. Autor książek: „Do Amsterdamu”, „Chwalcie łąki umajone”, „Low-tech”, „Zapiski na biletach”, „Najlepsze buty na świecie”. Laureat Nagrody im. Kapuścińskiego oraz Literackiej Nagrody Warmii i Mazur – Wawrzyn 2014 za zbiór reportaży „Najlepsze buty na świecie”.

www.czarne.com.pl

Krzysztof Środa | Pisarz, tłumacz, historyk filozofii. Pracował w Instytucie Filozofii i Socjologii PAN (doktorat o fenomenologii Edmunda Husserla). Publikował artykuły w polskich i zagranicznych pismach filozoficznych. Prowadził własne wydawnictwo i agencję reklamową, inwestował na giełdzie, wydawał książki o analizie rynków kapitałowych, przełożył kilkanaście książek, większość na temat spekulacji giełdowej. Autor „Niejasnej sytuacji na kontynencie”, „Projektu handlu kabardyńskimi końmi”, „Podróży do Armenii i innych krajów”. Laureat Nagrody Literackiej Gdynia w kategorii eseistyki.

www.czarne.com.pl

„Gdyby Lynch i Bareja mieli dziecko, to byłaby nim Agnieszka Wolny-Hamkało. Z wdziękiem prowadzi czytelnika przez absurdalne, straszne, perwersyjne, symulakryczne, a przede wszystkim rozbrajająco swojskie kręgi piekła”. | Natasza Goerke

„’Zaćmienie’ jest wyjątkowo zmysłową powieścią – rzecz nie tylko w giętkim języku erotycznym, który na użytek powieści tworzy Wolny-Hamkało, ale i w sugestywnych obrazach oraz tworzywach, z których najważniejszym jest bursztyn”. | Anna Marchewka, instytutksiazki.pl

Agnieszka Wolny-Hamkało | Poetka, pisarka, publicystka. Autorka książek poetyckich: „Mocno poszukiwana”, „Lonty”, „Gospel”, „Ani mi się śni”, „Spamy miłosne”, „Nikon i Leica”, „Borderline”. Współautorka antologii opowiadań „Projekt Mężczyzna”, „ORWO” i „7 grzechów głównych”. Współpracuje lub współpracowała z „Gazetą Wyborczą”, „Przekrojem”, „Przeglądem”, „Bluszczem”, „Chimerą”, TVP 1 (program „Hurtownia książek”), CSW, bydgoskim „Mózgiem”, Ogólnopolskim Konkursem Poetyckim im. Jacka Bierezina, Międzynarodowym Festiwalem Opowiadania we Wrocławiu. Nominowana do Nagrody Literackiej Gdynia, nagrody Gazety Wyborczej wARTo, nagrody mediów publicznych Cogito. Jej utwory są tłumaczone m.in. na język serbski, chiński i hiszpański. W 2013 opublikowała powieść „Zaćmienie”.

www.czarne.com.pl

„O Zygmuncie Haupcie niewiele wiadomo. Chcemy wiedzieć więcej, ale skąd czerpać informacje? Żywe informacje. Opracowania naukowe, nieliczne i suche są jakoś ‘pozbawione człowieka’. Kim ten Haupt był? Najlepiej byłoby zapytać jego samego i trochę na niego popatrzeć. To niemożliwe, ale jest ktoś, kto może o Haupcie opowiedzieć więcej. Inaczej”. | Antoni Ferency, reżyser

Antoni Ferency | Reżyser młodego pokolenia. Absolwent Instytutu Profilaktyki Społecznej i Resocjalizacji Uniwersytetu Warszawskiego. Poza działalnością społeczną zajmuje się teatrem i filmem. Od 2005 współpracuje ze Studiem Teatralnym Koło. Publikował m.in. w czasopismach: „Zeszyty Literackie”, „Dialog”, „Lampa”. Jest autorem poezji oraz sztuk teatralnych: „Upadek pierwszych ludzi” (Gdyńska Nagroda Dramaturgiczna – nominacja 2011, Ogólnopolski Konkurs na Wystawienie Polskiej Sztuki Współczesnej – finalista 2013, prapremiera 2012: Teatr im. Wilama Horzycy w Toruniu, reż. Iwona Kempa), „Odetchnienie” (2012), „Wypasiaki. Dramat modowojenny” (2014), „Stalker. Interpretacja” (2015). Od niedawna reżyseruje własne dramaty: „Upadek pierwszych ludzi” – Teatr SOHO w Warszawie (2013), „Stalker. Interpretacja” – Teatr Ochoty w Warszawie (2015).

Sławomir Grzymkowski | Aktor teatralny, filmowy i telewizyjny. Absolwent  Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza  w Warszawie (1993). Od 1994 aktor Teatru Dramatycznego m.st. Warszawy. W latach 1994-98 współpracował z redakcją dziecięcą i edukacyjną TVP. Współpracował jako pedagog ze Studium Aktorskim przy Teatrze Żydowskim w Warszawie i Szkołą Aktorską Machulskich. Był asystentem prof. Piotra Cieślaka na Wydziale Reżyserii i Wydziale Aktorskim warszawskiej Akademii Teatralnej. Wystąpił m.in. w spektaklach Krystiana Lupy, Krzysztofa Warlikowskiego, Pawła Miśkiewicza, Agnieszki Glińskiej, Piotra Cieplaka, Marka Fiedora, Igora Gorzkowskiego, Antoniego Ferencego, Janusza Opryńskiego. Współpracuje jako aktor z Teatrem Provisorium w Lublinie, Stowarzyszeniem Teatralnym KOŁO, Teatrem Scena Prezentacje, Teatrem Ochoty, Szkołą Filmową Andrzeja Wajdy.

„Polski Londyn wojenny i powojenny wydaje się jedną wielką intrygą – i to niezwykle ciekawą, wciągającą. Pikanterii dodaje fakt, że to wszystko prawda”. | Chris Niedenthal

„Tym, co spaja te historie, jest zderzenie z inną, bardziej obcą, niż chcielibyśmy myśleć, kulturą. Nawet świetna znajomość języka i wyższe wykształcenie nie zapewniają bezproblemowej asymilacji”. | Juliusz Kurkiewicz, wyborcza.pl

Ewa Winnicka | Studiowała dziennikarstwo i amerykanistykę na UW. Od 1999 związana z „Polityką”, publikuje w „Tygodniku Powszechnym”, włoskim „Internazionale” i „Dużym Formacie”. Jest współautorką kilku scenariuszy do filmów dokumentalnych. Dwukrotnie uhonorowana nagrodą Grand Press za teksty o tematyce społecznej. Laureatka Okularów Równości – nagrody promującej walkę z wykluczeniem. Autorka książek: „Londyńczycy” (finał Nagrody Gryfia), „Nowy Jork zbuntowany” i „Angole” (nominacja do Nagrody Nike 2015).

www.czarne.com.pl

Artur Daniel Liskowacki | Prozaik, poeta, eseista, autor książek dla dzieci, słuchowisk i dramatów scenicznych. Od ćwierćwiecza jest publicystą w „Kurierze Szczecińskim”, w którym był też wiele lat kierownikiem działu kultury i redaktorem naczelnym. Debiutował wierszami w „Kamenie” (1974). Wiersze i prozę publikował m.in. na łamach „Tygodnika Kulturalnego”, „Szpilek”, „Odry”, „Czasu Kultury”, „Kwartalnika Artystycznego”. Był stałym współpracownikiem miesięcznika „Teatr”, obecnie związany jest z miesięcznikiem „Twórczość”. Wydał ponad 20 książek, w tym m.in. tomy wierszy: „Autoportret ze szminką”, „Atlas ptaków polskich” i „Elegijki”; zbiory szkiców: „Ulice Szczecina”, „Cukiernica pani Kirsch” i „Kronika powrotu”; tomy opowiadań: „Dzikie koty”, „Capcarap” (nominacja do Nike) i „Skerco” oraz powieści: „Eine kleine” (finał Nagrody Literackiej Nike 2001, I Nagroda w kategorii prozy konkursu literackiego Polskiego Towarzystwa Wydawców Książek 2002), „Mariasz” (nominacja do Europejskiej Nagrody Literackiej) i „Murzynek B.”. Laureat wielu nagród i wyróżnień za słuchowiska radiowe, m.in. I Nagroda i Nagroda Specjalna im. K. Zalewskiego na Festiwalu Teatru PR i TVP „Dwa teatry”. Jest laureatem Nagrody Artystycznej Miasta Szczecin i nagrody Fundacji Władysława i Nelli Turzańskich. Juror wielu festiwali i konkursów teatralnych, m.in. OPTMF Kontrapunkt w Szczecinie, Konkursu na Wystawienie Polskiej Sztuki Współczesnej, konkursu MKiDN „Klasyka żywa”. W 2007 jego powieść „Eine kleine” została przeniesiona na scenę Teatru Współczesnego w Szczecinie. W czerwcu 2015 odbyła się prapremiera jego sztuki „Podwieczorek u Łazarza” – Teatr Polski w Szczecinie. W 2013 ukazała się książka Michała Larka i Jerzego Borowczyka „Przywracanie, wracanie. Rozmowy szczecińskie z Arturem D. Liskowackim”. Jest członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich i prezesem Fundacji Literackiej im. Henryka Berezy. Jesienią tego roku ukaże się jego zbiór szkiców „Ulice Szczecina (ciąg bliższy)”.

Jerzy Trela | Aktor, pedagog. Po studiach w krakowskiej PWST związał się z Teatrem Starym rolą Filipa w przedstawieniu „Król Mięsopust” (reż. B. Hussakowski, 1970). Współpracując z wieloma teatrami w Warszawie (Narodowym, Dramatycznym, Na Woli, Ateneum, Polonia) i Krakowie (STU, Ludowy, Juliusza Słowackiego), do dziś pozostaje wierny zespołowi i scenie Teatru Starego. Jerzy Trela to artysta wielkiego talentu i nieograniczonych możliwości. Kilkadziesiąt ról stworzonych w Starym Teatrze wpisuje się w powojenną historię tej sceny. Jego aktorską osobowość ukształtowały takie kreacje jak Gustaw-Konrad w „Dziadach” i Konrad w „Wyzwoleniu”. Szkołę aktorskiego rzemiosła otrzymał, pracując pod okiem Jerzego Jarockiego („Szewcy”, „Wiśniowy sad”, „Rewizor”, „Życie jest snem”, „Ślub”, „Faust”), który dostrzegł w jego aktorstwie cechy charakterystyczne: dystans, autoironię, wyczucie absurdu. Jerzy Trela współpracował także z Andrzejem Wajdą („Tragiczna historia Hamleta księcia Danii”, „Zemsta”, „Wesele”), Jerzym Grzegorzewskim („Wesele”, „Tak zwana ludzkość w obłędzie”, „Dziady – XII improwizacji”), Krystianem Lupą („Powrót Odysa”, „Lunatycy”), Mikołajem Grabowskim („Irydion”, „Tango Gombrowicz”, „Wyzwolenie”), Kazimierzem Kutzem („Damy i huzary”, „Pieszo”), Piotrem Cieplakiem („Król umiera, czyli ceremonie”). Jerzy Trela od wielu lat jest profesorem krakowskiej PWST. Jest laureatem wielu nagród teatralnych, filmowych i telewizyjnych. W 2010 nagrodzony tytułem Mistrz Mowy Polskiej, a w 2011 uhonorowany Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski.

www.stary.pl

Trójmiejski zespół pieśniarek, w obecnej konstelacji występuje od 2013 roku. Laboratorium Pieśni poza koncertowaniem i udziałem w festiwalach realizuje badania terenowe w poszukiwaniu nowej-starej muzyki (dotychczasowe: Albania – pieśni polifoniczne, Kaszuby – pieśni pogrzebowe, Dolny Śląsk – praktyki kolędnicze). Grupa tworzy także spektakle, w których tradycyjne pieśni opowiadają o odchodzących obrzędach. Założycielki grupy – Alina Jurczyszyn, absolwentka Akademii Praktyk Teatralnych Gardzienice i Kamila Bigus, absolwentka Akademii Muzycznej w Gdańsku – realizują projekt Akademia Laboratorium Pieśni na Uniwersytecie Gdańskim, a także prowadzą warsztaty pieśni tradycyjnych w innych placówkach. Laboratorium Pieśni jest współorganizatorem Festiwalu Muzyki i Wiosny Etnowiosnowisko w Gdańsku.

www.facebook.com/laboratoriumpiesni
www.youtube.com/user/Laboratoriumpiesni

„Siódemka” tylko pozornie kpi z prowincji, prowincji leżącej w centrum naszego kraju. To brutalna, szczera do bólu próba opisu tego, co swojskie, a zarazem bardzo tajemnicze i dotąd niezbadane. To podróż przez polskie jądro ciemności, przez kompleksy i fantazje narodowe, przez wieki historii. To wędrówka pełna groteski i przegięcia, napędzana alkoholem i narkotykami.

Ziemowit Szczerek | Dziennikarz, współpracuje z „Polityką”, „Ha!artem” i „Nową Europą Wschodnią”, autor książek „Przyjdzie Mordor i nas zje, czyli tajna historia Słowian”, „Rzeczpospolita Zwycięska”, „Siódemka”, współautor zbioru opowiadań „Paczka radomskich”. Publikował m.in. w „Tygodniku Powszechnym”, „Lampie”, „Studium”, „Opowiadaniach” i „E-splocie”. Ponadto interesuje się wschodem Europy i dziwactwami geopolitycznymi, historycznymi i kulturowymi. Jeździ po dziwnych miejscach i o tym pisze. Laureat Paszportu Polityki 2013 za książkę „Przyjdzie Mordor i nas zje, czyli tajna historia Słowian”; książka nominowana była również w 2014 do nagród Nike i Angelus.

www.ha.art.pl
www.dwutygodnik.com

„Doświadczeniem konstytuującym poetyckie światoodczucie Artura Szlosarka, egzystencjalnym centrum, z którego rozchodzą się drogi tej poezji, zdaje się być doświadczenie samotności”. | Marian Stala

Artur Szlosarek | Poeta, tłumacz. Studiował polonistykę w Krakowie oraz komparatystykę, germanistykę i filozofię w Bonn. Wiersze publikował m.in. w „Zeszytach Literackich”, „bruLionie” i „Tygodniku Powszechnym”. Debiutował tomem poetyckim „Wiersze napisane” (1991). Wydał m.in.: „Popiół i miód”, „Camera obscura”, „List do ściany”, „Pod obcym niebem”, „Ołówek rzeźnika”. Jego wiersze tłumaczone były na język angielski, niemiecki, francuski, szwedzki, bułgarski, czeski i słowacki. Stypendysta berlińskiej Akademii Sztuk, Fundacji Roberta Boscha, Ministra Kultury RP. W 1993 został laureatem nagrody Fundacji im. Kościelskich. Tłumaczył Celana, Benjamina, Kafkę i Lichtenberga. Członek Polskiego PEN Klubu.

www.wydawnictwoliterackie.pl

„To się tutaj niezwykle i nieoczekiwanie miesza: przeszłość i pamięć z teraźniejszością i przestrzenią. Po co ten Nowicki tak jeździ po jakichś Rumuniach, zadupiach, Italiach? Po co? By żyć podwójnie, by wstrzykiwać pamięci jakąś cudną chemię, która pamięć czyni tak żywą jak życie? Po co się jeździ? Żeby wskrzeszać umarłych? Ojców, dziadków, babki? Czemu nie. Każdy sposób jest dobry, by odżyli. Miejscami skóra cierpnie z radości, gdy się to czyta”. | Andrzej Stasiuk

Wojciech Nowicki | Pisarz, kurator wystaw fotograficznych, recenzent kulinarny. Współpracuje z „Tygodnikiem Powszechnym” i „Gazetą Wyborczą”. Jego książka „Dno oka. Eseje o fotografii” (2010) znalazła się w finale Nagrody Literackiej Nike 2011. Wydane w 2013 „Salki” otrzymały Nagrodę Literacką Gdynia w kategorii esej. Opublikował także „Stół, jaki jest. Wokół kuchni w Polsce” (2011), „Jerzy Lewczyński. Pamięć obrazu” (2012), „Niepokoje Wilhelma von Blandowskiego” (2013), „Odbicie” 2015. Jest członkiem rady Miesiąca Fotografii w Krakowie.

www.czarne.com.pl

„To przedziwna książka. Niby o pająkach. Ale tak naprawdę jest to książka o czytaniu książek. W pierwszym rzędzie – o czytaniu księgi natury. Potem o czytaniu tekstów uczonych mężów, którzy tę pierwszą księgę studiują od wieków. I wreszcie o odczytywaniu księgi własnego życia – jak zwykle najtrudniejszej do zrozumienia. Autor podpowiada nam, że gdy przy tej ostatniej lekturze pogubimy się całkowicie, tropu wyprowadzającego z matni możemy szukać w kłębku pajęczyny wiszącej w kącie pod sufitem”. | Krzysztof Środa

„Największą przyjemność ma jednak czytelnik z samego języka, usytuowanego nieco ponad pajęczym światem, choć wciąż blisko niego. Oto na przykład słowo ‚wylinka’ wymienione w jednym akapicie trzy razy w formie dopełniacza liczby mnogiej ‚wylinek’ przekształca ciąg prostych zdań w swoisty poemat, zwieńczony u końca akapitu nie mniej urokliwą formą mianownika ‚wylinki’. Pan Robert świadomie wymienia też rozmaite polskie nazwy. Pojawiają się tu między innymi kłębosze, wilkosze i wałęsaki, w roli pajęczych gatunków, ale też w roli czule wyginających język ciągów zgłosek”. | Zofia Król, dwutygodnik.com

Robert Pucek | Tłumacz i outsider. Mieszka w lesie, gdzie pająki i kruki. W 2014 opublikował książkę „Pająki pana Roberta”.

www.czarne.com.pl
www.dwutygodnik.com

„Z mozaiki ludzkich problemów wyłania się obraz kraju w wiecznej transformacji, żyjącego przeszłością i nieodkupionymi winami. Kraju poranionego od morza do gór”. | Sylwia Chutnik

Lidia Ostałowska | Absolwentka polonistyki na Uniwersytecie Warszawskim. Po 1989 związała się z działem reportażu Gazety Wyborczej. Autorka reportaży o tych, którym trudniej — o mniejszościach narodowych i etnicznych, o kobietach, o młodzieży z subkultur i o wykluczonych oraz współautorka wielu zbiorów reportaży. W 2000 ukazało się pierwsze wydanie książki „Cygan to Cygan”, a w 2011 książka reportażowa „Farby wodne” (nominowana do Nagrody Literackiej Nike i Nagrody Gwarancje Kultury). W 2012 opublikowała zbiór „Bolało jeszcze bardziej”.

www.czarne.com.pl

„Krótkie, gęste i treściwe – każde słowo na swoim miejscu, co drugie zdanie mocne i celne niczym aforyzm. A wszystko to spowija aura niesamowitości, choć opowiadania te traktują o zwykłym życiu. Debiut bardziej niż obiecujący”. | Dariusz Nowacki

„Szczerze mówiąc, nudzi mnie odpisywanie świata, pieczołowite, aptekarskie odwzorowywanie, właściwie obrysowywanie go. Zawsze mnie potwornie ręka swędzi, żeby rzeczywistości dorobić jeden czy drugi lufcik, wypustkę. Jeżeli idę sobie ulicą Stawową w Katowicach i codziennie chodzę tą ulicą Stawową w Katowicach, to nie chce mi się tą ulicą chodzić w pisaniu. Jeżeli uważam, że na tej ulicy nic ciekawego się nie dzieje, to mogę ją wyposażyć w takie włazy i luki, które otwierają jeszcze jakąś inną atmosferę tej ulicy – nie inną rzeczywistość, ale właśnie atmosferę”. | Weronika Murek, dwutygodnik.com

Weronika Murek  | Absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego. „Uprawa roślin południowych metodą Miczurina” (2015) to jej debiut literacki.

www.czarne.com.pl
www.dwutygodnik.com

Waldemar Bawołek | Prozaik. Laureat Konkursu „Nowego Nurtu” i Wydawnictwa Kurpisz oraz Ogólnopolskiego Konkursu Wydawnictwa Zielona Sowa, trzykrotny stypendysta MKiDN. Mieszka w Ciężkowicach. Wydał książki: „Delectatio morosa” (1996), „Raz dokoła” (2005), „Humoreska” (2012) i „To co obok” (2014, nominacja do Nagrody Literackiej Gdynia).

www.wforma.eu

„Wielu bohaterów reportaży Szejnert historia, zwłaszcza wojenna, dotknęła bezpośrednio, te wydarzenia jednak wplatają się w tkankę zwykłego, aktualnego życia, pojawiają się mimochodem. (…) Historia w skali mikro, na poziomie małych społeczności i indywidualnych losów wydaje się szczególnie absorbować autorkę – wśród bohaterów jej reportaży znajdziemy kronikarzy i pasjonatów historii lokalnej, ludzi zasłużonych dla swoich regionów, miasteczek, szkół. Im dalej w lekturę, tym mocniejsze wrażenie, że codzienność jest najważniejsza. Są tacy, którzy powiedzą, że zadaniem literatury czy kina jest dostarczanie scenariuszy do eskapizmu”. | Olga Drenda, dwutygodnik.com

Małgorzata Szejnert | Dziennikarka, współzałożycielka „Gazety Wyborczej” i przez prawie 15 lat szefowa działu reportażu w tym dzienniku. Mentorka polskich reporterów młodego pokolenia: Szczygła, Tochmana, Hugo-Badera. Autorka wielu książek, m.in. „Szczecin: Grudzień, Sierpień, Grudzień” (z Tomaszem Zalewskim), „Sława i infamia (rozmowa z prof. Bohdanem Korzeniewskim), „Czarny ogród” (2007), „Wyspa klucz” (2009), „Dom żółwia. Zanzibar” (2011), „Śród żywych duchów” (2012), „My, właściciele Teksasu. Reportaże z PRL-u” (2013), „Usypać góry. Historie z Polesia” (2015). Uhonorowana Nagrodą Mediów Publicznych COGITO, nominowana do Nagrody Literackiej Nike, Nagrody Literackiej Gdynia oraz Literackiej Nagrody Europy Środkowej Angelus.

www.znak.com.pl
www.dwutygodnik.com

Angelika Kuźniak | Autorka opowieści reporterskich „Marlene” (2009) i „Papusza” (2013) oraz współautorka dwóch reportaży zamieszczonych w nominowanym do Nagrody Literackiej Nike 2008 tomie Włodzimierza Nowaka „Obwód głowy”. Trzykrotnie uhonorowana nagrodą Grand Press, kilkakrotnie nominowana do Polsko-Niemieckiej Nagrody Dziennikarskiej. Za wywiad z Hertą Müller otrzymała w 2010 Nagrodę im. Barbary Łopieńskiej.

www.czarne.com.pl

„Bohater wierszy Bohdana Zadury nie bardzo wie, gdzie jest. A już na pewno nie wie tego czytelnik. Przestrzeń i czas traktowane są jak osobiste narzędzia stylu literackiego. Czyli dowolnie. Nie chodzi nawet o swobodne przemierzanie czasu i przestrzeni – to w poezji w końcu nic nowego – ale o używanie określeń miejsca i daty zawsze wtedy, kiedy ma się na to ochotę. Na przykład dlaczego by nie wymienić dwunastu nazw węgierskich miasteczek w wierszu, który ma dziewiętnaście króciutkich wersów („W samochodzie z Salfeld do Budapesztu”)?” | Zofia Król, dwutygodnik.com

Bohdan Zadura | Poeta, prozaik, tłumacz i krytyk literacki. Ukończył filozofię na Uniwersytecie Warszawskim. Jako poeta debiutował w 1962 na łamach dwutygodnika „Kamena”. Wieloletni redaktor kwartalnika „Akcent”, od 2004 redaktor naczelny „Twórczości”. Współpracuje z „Literaturą na Świecie”, publikuje w większości polskich czasopism literackich i kulturalnych. Autor przekładów z języka angielskiego, węgierskiego, rosyjskiego i ukraińskiego (antologia „Wiersze zawsze są wolne”). Laureat Nagrody im. Stanisława Piętaka (1994) oraz Nagrody im. Józefa Czechowicza (2010). Wyróżniony tytułem Honorowego Obywatela Miasta Puławy (2010). Za tom „Nocne życie” uhonorowany  Wrocławską Nagrodą Poetycką Silesius (2011).

www.biuroliterackie.pl
www.poezjem.pl
www.dwutygodnik.com

„Prochaśko w mistrzowski sposób – czuły, a nie czułostkowy, niekiedy gniewny, a nigdy nienawistny, bez nacjonalnych ułud, a z wielką miłością – wiedzie nas przez pogańską, polityczną, kulturową, narodową puszczę, zwaną Ukrainą”. | Roman Kurkiewicz

Taras Prochaśko | Dziennikarz i pisarz, z wykształcenia botanik. Jeden z czołowych reprezentantów „fenomenu stanisławowskiego” i najbardziej interesujących pisarzy ukraińskich ostatnich czasów. Jego twórczość skupia na sobie zainteresowanie krytyków, dziennikarzy, badaczy literatury, czytelników. Polskim odbiorcom znane są cztery książki Prochaśki: zbiór opowiadań „Inne dni Anny”, powieści „Niezwykli” i „Z tego można zrobić kilka opowieści” oraz esej reporterski „W gazetach tego nie napiszą”.

www.czarne.com.pl

Tomasz Schimscheiner | Absolwent PWST w Krakowie (1989). W sezonie 1989-90 pracował w teatrze Bagatela w Krakowie. Od 1991 związany z teatrem Ludowym w Krakowie, w którym pracuje do dziś. Gościnnie występuje w teatrze STU i Teatrze im. Juliusza Słowackiego w Krakowie, w Teatrze Współczesnym i Teatrze Capitol we Wrocławiu. Występował w wielu produkcjach teatralnych, telewizyjnych i filmowych, współpracując m.in. z takimi reżyserami jak: U. Urbaniak, A. Duda-Gracz, J. Stuhr, R. Zioło, K. Kutz, K. Zalewski, J. Machulski, G. Wiśniewski, H. Baranowski, W. Saniewski, St. Zajączkowski, W. Solarz, W. Smarzowski, F. Zylber, J. Koprowicz, B. Szydłowski, M. Grąbka, J. Tumidajski, A. Więcek, M. Gierszał, T. Svoboda, M. Grabowski. Producent teatralny spektaklu „Dziecko dla odważnych” Leszka K. Talki granego na wielu scenach w Polsce. Od 1991 współpracuje z firmą producencką Bereś & Baron Media Productions, gdzie pracuje jako aktor, drugi reżyser, współproducent m.in. przy takich produkcjach: „Historia filozofii po góralsku”, „Anioł w Krakowie”, „Zakochany Anioł”, „Wszystkie kobiety Mateusza”. Szerokiej publiczności jest znany z seriali telewizyjnych: „Na Wspólnej”, „Szpilki na Giewoncie”, „Komisarz Alex”, „Na dobre i na złe”, „Ojciec Mateusz”.  Współpracował z fundacjami: „Mimo wszystko” A. Dymnej, „Podaruj życie” U. Smok, Fundacja TVN „Nie jesteś sam”, „RAP”. Od 2008 prezes fundacji „Wawel z rodziną”, wspierającej osierocone dzieci, niepełne rodziny, osoby dotknięte sytuacją losową. Założył wraz z małżonką Beatą fundację „Gospodarstwo Teatralne”, wspierającą działalność związaną z Kulturą i Sztuką. W wolnych chwilach jeździ na nartach, wspina się po górach i jeździ motorem po świecie. Ostatnie produkcje: film „Fale” w reż. Grzegorza Zaricznego i spektakl „Ciekawa pora roku” w reż. Agaty Dudy-Gracz.

Alperin ujmuje kulturowe i muzyczne dziedzictwo w sposób dwojaki. Z jednej strony podkreśla, że świadomość własnych korzeni pełni funkcję przewodnika, a jemu samemu pozwoliła wypracować artystyczną tożsamość po latach przygód z muzyką klasyczną, rockową i jazzową: „Byłem zdezorientowany. Nie wiedziałem już, co jest rzeczywiście moje własne”. Dzięki powróceniu do muzyki rodzimej tradycji jego kompozycje zyskały mocny fundament, punkt ciężkości. „Uczyniła mnie ona bardziej rozluźnionym, przestałem się bać”. Dziedzictwa nie utożsamia jednak Alperin jedynie z kulturą własnego kraju, zaznaczając, że artysta powinien być stale otwarty na bogactwo doświadczeń całego świata. „Wszystkie ludowe tradycje należą do jednej rodziny”. Dla artysty istotne są zmiany, jakie dokonały się w jego charakterze po zamieszkaniu w Norwegii. Kraj ten opisuje jako pełen poezji oraz mocnych kontrastów – zawieszony między łagodnością i spokojem oraz ciemnością i tajemnicą. Lata pobytu w Norwegii sprawiły, że Alperin stał się bardziej introwertyczny i wycofany. Ciągle jednak czuje, że rozpala go południowy ogień. „Ta część mnie wybucha, kiedy jestem zakochany, kiedy jem wyśmienitą potrawę oraz kiedy gram”.

Alperin dzieli metaforycznie swoje kompozycje na tańce oraz pieśni. „Czasem śpiewam w duchu, a czasem na głos. Nigdy jednak nie przestaję śpiewać. Zgadzam się z Arvo Pärtem, który stwierdził, że ludzki głos jest jedynym doskonałym instrumentem”. Stapiając w pełni własne doświadczenie egzystencjalne z artystycznym, muzykę uznaje Alperin za wyraz osobistego wyobrażenia piękna, które ewoluuje i zmienia się wraz z jego charakterem. Zawsze jednak jest ona dla artysty swoistym rodzajem świata marzeń, dzięki któremu może wyrażać melancholię i radość życia. „Muzyka była dla mnie zawsze niemal jedynym kanałem przekazywania szerokiego spektrum emocji: pasji, smutku… wszystkiego”. Piękna, minimalistyczna i kameralna muzyka Mishy Alperina łączy emocjonalność melodii z wyrazistą artykulacją. Zachwyca i wyrywa odbiorcę z codzienności, stając się czymś, co domaga się od niego pełnej uwagi, co musi zostać wysłuchane. To propozycja zarówno dla każdego, jak i dla najbardziej wybrednych melomanów.

Na program koncertu złożą się autorskie kompozycje Mishy Alperina, pochodzące z jego ostatnich albumów.

Misha Alperin | Pochodzący z Ukrainy pianista jazzowy, kompozytor i aranżer, lider Moscow Art Trio. Obecnie mieszka w Norwegii, jest profesorem Norweskiej Akademii Muzycznej, gdzie uczy w klasie fortepianu, improwizacji oraz kompozycji. Nagrał 6 albumów dla prestiżowej wytwórni ECM. Oprócz autorskich kompozycji wykonuje utwory jazzowe oraz występuje z repertuarem inspirowanym muzyką klasyczną oraz tradycyjną muzyką państw wschodnich i skandynawskich. Urodził się w 1956 roku w Kamieńcu Podolskim na Ukrainie, wychowywał – w Besarabii (Mołdawia), gdzie grywał z muzykami ludowymi, studiując jednocześnie kompozycję i grę na fortepianie. W 1980 został członkiem Moldavian Jazz Ensemble prowadzonego przez saksofonistę i skrzypka Semjona Shirmana. W 1983 przeniósł się do Moskwy, gdzie eksperymentował, łącząc elementy rosyjskiej i rumuńskiej muzyki ludowej regionu mołdawskiego z własnym, subiektywnym sposobem ujmowania tradycji muzyki jazzowej. Alperin w stronę jazzu skierował się stosunkowo późno, a jego poszukiwania pozostawały mniej pod wpływem pianistów współczesnych, bardziej zaś takich mistrzów jak Art Tatum, Bud Powell czy Lennie Tristano. Czerpał również z żydowskiego dziedzictwa muzycznego swojej rodziny. Dziadek Mishy Alperina był autorem muzyki dla synagogi w Besarabii. Losy sowieckiego Żyda stały się także jednym z tematów albumu „Wave of Sorrow”. W Moskwie powołał Moscow Art Trio oraz współpracował z międzykulturową grupą Huun-Huur-Tu. Od 1993 mieszka w Oslo, gdzie wykłada na Norweskiej Akademii Muzycznej. Wybrana dyskografia: „Wave of Sorrow” (ECM 1990), „Prayer” (Boheme/Jaro 1991/1996), „Blue Fiords” (Boheme 1993), „Folk Dreams” (Jaro 1995), „North Story” (ECM 1997), „Mountain Tale” (Jaro 1998), „First Impression” (ECM 1999), „Portrait” (Jaro 2000), „At Home” (ECM 2001), „Night” (ECM 2002), „Instead of making children” (Jaro 2006), „Her first dance” (ECM 2008).

www.alperin.no
www.ecmrecords.com

źródła: Misha Alperin „One can become music” – wywiad Cariny Prange dla „Jazzdimensions” (Niemcy 2004) / Misha Alperin „Piano Man” – wywiad Alexandra Gelfanda dla „Forward” (USA 2008)

Tomasz Schimscheiner | Absolwent PWST w Krakowie (1989). W sezonie 1989-90 pracował w teatrze Bagatela w Krakowie. Od 1991 związany z teatrem Ludowym w Krakowie, w którym pracuje do dziś. Gościnnie występuje w teatrze STU i Teatrze im. Juliusza Słowackiego w Krakowie, w Teatrze Współczesnym i Teatrze Capitol we Wrocławiu. Występował w wielu produkcjach teatralnych, telewizyjnych i filmowych, współpracując m.in. z takimi reżyserami jak: U. Urbaniak, A. Duda-Gracz, J. Stuhr, R. Zioło, K. Kutz, K. Zalewski, J. Machulski, G. Wiśniewski, H. Baranowski, W. Saniewski, St. Zajączkowski, W. Solarz, W. Smarzowski, F. Zylber, J. Koprowicz, B. Szydłowski, M. Grąbka, J. Tumidajski, A. Więcek, M. Gierszał, T. Svoboda, M. Grabowski. Producent teatralny spektaklu „Dziecko dla odważnych” Leszka K. Talki granego na wielu scenach w Polsce. Od 1991 współpracuje z firmą producencką Bereś & Baron Media Productions, gdzie pracuje jako aktor, drugi reżyser, współproducent m.in. przy takich produkcjach: „Historia filozofii po góralsku”, „Anioł w Krakowie”, „Zakochany Anioł”, „Wszystkie kobiety Mateusza”. Szerokiej publiczności jest znany z seriali telewizyjnych: „Na Wspólnej”, „Szpilki na Giewoncie”, „Komisarz Alex”, „Na dobre i na złe”, „Ojciec Mateusz”.  Współpracował z fundacjami: „Mimo wszystko” A. Dymnej, „Podaruj życie” U. Smok, Fundacja TVN „Nie jesteś sam”, „RAP”. Od 2008 prezes fundacji „Wawel z rodziną”, wspierającej osierocone dzieci, niepełne rodziny, osoby dotknięte sytuacją losową. Założył wraz z małżonką Beatą fundację „Gospodarstwo Teatralne”, wspierającą działalność związaną z Kulturą i Sztuką. W wolnych chwilach jeździ na nartach, wspina się po górach i jeździ motorem po świecie. Ostatnie produkcje: film „Fale” w reż. Grzegorza Zaricznego i spektakl „Ciekawa pora roku” w reż. Agaty Dudy-Gracz.

„Czytajcie tę książkę tak, jak będziecie mieli ochotę, w całkowicie dowolnej kolejności, otwierając ją na zupełnie dowolnej stronie, nieważne, od końca, początku czy środka. Chodzi przecież o wolność – ściśle mówiąc, z jej właśnie powodu pisałem wszystko, co odnajdziecie na tych kartach”. | Jurij Andruchowycz

Jurij Andruchowycz | Poeta, prozaik, eseista i tłumacz. Założyciel grupy poetyckiej Bu-Ba-Bu. W 2014 Paweł Smoleński przeprowadził z nim wywiad rzekę o ukraińskiej rewolucji „Szcze ne wmerła i nie umrze”. W Polsce ukazały się cztery jego powieści: „Rekreacje”, „Moscoviada. Powieść grozy”, „Perwersja” oraz „Dwanaście kręgów”, za którą otrzymał Nagrodę Lipskich Targów Książki oraz Literacką Nagrodę Europy Środkowej Angelus. Wydał także tomy esejów: „Erz-herz-perc”, „Moja Europa” (wspólnie z Andrzejem Stasiukiem), „Ostatnie terytorium”, „Diabeł tkwi w serze” i „Leksykon miast intymnych” oraz wywiad rzekę „Tajemnica”. Czytelnicy znają również jego tomy poezji: „Piosenki dla martwego koguta” oraz „Egzotyczne ptaki i rośliny. Wiersze z lat 1980-1990”. Wraz z zespołem Karbido nagrał płyty „Samogon”, „Cynamon” oraz „Absinthe”, a z Mikołajem Trzaską, Wojtkiem Mazolewskim i Maciem Morettim płytę „Andruchoid”. Andruchowycz jest autorem przekładów z języka polskiego, niemieckiego i rosyjskiego. Mieszka w Iwano-Frankowsku.

www.czarne.com.pl

Opublikowany ostatnio „Wschód” (2014) to niezwykły zapis podróży – we wspomnienia do obrazów z dzieciństwa spędzanego u dziadków na Podlasiu i podróży tam, skąd wyszły oddziały Czyngis-chana, tam, gdzie historia jest jak geologia i tektonika: nieunikniona, nieprzewidywalna, miażdżąca, tam, gdzie lucyferycznym blaskiem świeci nowa potęga – do Rosji, Chin i Mongolii. To próba uchwycenia cienia Wschodu, który na nas pada. Opowieść o tym, jak umyka przestrzeń, a powraca pamięć. W październiku 2015 ukaże się kolejna książka Andrzeja Stasiuk „Kucając” (z ilustracjami Kamila Targosza). Zebrane w zbiorze fragmenty prozy, pełne uważnego namysłu, pokazują świat, w którym człowiek jest tylko jednym z wielu mieszkańców. Ten nieobjęty mikrokosmos flory i fauny dostępny jest tylko dla tego, kto przystanie na chwilę, kucnie i rozejrzy się wokół.

„…staje się co jakiś czas, żeby odpocząć, żeby się obejrzeć, żeby policzyć, ile już było, a ile jeszcze zostało. Taka jest ta książka: sprawdzam gdzie byłem, gdzie jestem, dokąd się wybieram. Oprócz tego oczywiście niezwykła ilość celnych spostrzeżeń, głębokich przemyśleń oraz barwnych opisów”. | Andrzej Stasiuk „Nie ma ekspresów przy żółtych drogach”

Andrzej Stasiuk | Prozaik, eseista, współtwórca Wydawnictwa Czarne, Dyrektor Artystyczny Festiwalu im. Zygmunta Haupta. Publikuje w „Tygodniku Powszechnym”. Od końca lat 80. ubiegłego wieku mieszka w Beskidzie Niskim. Autor książek: „Mury Hebronu”, „Dukla”, „Opowieści galicyjskie”, „Dziewięć”, „Jadąc do Babadag”, „Taksim”, „Dziennik pisany później”, „Grochów”, „Nie ma ekspresów przy żółtych drogach”, „Wschód” i innych. Laureat wielu nagród, m.in.: Nagrody Fundacji Kultury, Nagrody Fundacji im. Kościelskich, Nagrody im. Beaty Pawlak, Nagrody Literackiej Nike, Międzynarodowej Nagrody Literackiej Vilenica, Nagrody Literackiej Gdynia, Dorocznej Nagrody MKiDN w dziedzinie literatury. Jego książki tłumaczone były na niemal wszystkie języki europejskie (łącznie blisko 130 tłumaczeń).

www.czarne.com.pl

Andrzej Niewiadomski | Poeta, eseista, historyk literatury, redaktor. Współzałożyciel i redaktor Kwartalnika Literackiego „Kresy” (1989-2010). Przez kilkanaście lat zajmował się również krytyką literacką. Debiutował w 1988. Autor dziewięciu książek poetyckich: „Panopticum” (Lublin 1992), „Niebylec” (Warszawa 1994), „Prewentorium” (Lublin 1997), „Kruszywo” (Legnica 2001), „Locja” (Kraków 2005), „Tremo” (Lublin, 2010), „Dzikie lilie” (Poznań, 2012), „Kapsle i etykietki” (Mikołów, 2013), „Pan Optico” (Wrocław 2014), książki eseistycznej „Mapa. Prolegomena” (Lublin, 2012) i trzech naukowych: „Niebliskie wyprawy. Jerzy Zagórski i poetycka przygoda nowoczesności” (Lublin 2001), „Światy z jawnych słów i kwiatów ukrytych. O refleksji metapoetyckiej w nowoczesnej poezji polskiej” (Lublin 2010), „Jeden jest zawsze ostrzem. Inna nowoczesność Zygmunta Haupta” (Lublin 2015). Ukończył również „K. Esej podróżny” oraz „Błękitne ciało. Esej nagrobny”. Autor licznych rozproszonych publikacji poetyckich, krytycznych i naukowych (artykuły w czasopismach, publikacjach zbiorowych, słownikach, publikacjach pokonferencyjnych). Zajmuje się problematyką awangardy poetyckiej, poezji najnowszej, metapoezji, katastrofizmu w literaturze 20-lecia międzywojennego, dziedzictwem 20-lecia w literaturze powojennej, dynamiką wewnętrznych związków w obrębie polskiej prozy modernistycznej. Publikował m. in. w „Kresach”, „Twórczości”, „Odrze”, „Znaku”, „Toposie”, „FA-arcie”, „Pamiętniku Literackim”, „Tekstach Drugich”. Jego wiersze tłumaczone były na języki angielski, niemiecki, rosyjski, słowacki, słoweński, bułgarski i hiszpański oraz umieszczane w antologiach nowej poezji polskiej na przestrzeni ostatnich dwudziestu lat. Brał udział w wielu różnych wydarzeniach życia literackiego i kulturalnego. Jest kierownikiem Zakładu Literatury Współczesnej UMCS. Mieszka w Lublinie.

www.teatrnn.pl

Mijająca w 2015 dekada wspólnej pracy Karbido i Andruchowycza, zakończenie trylogii „Samogon – Cynamon – Absynt” i historyczne zmiany dokonujące się dzisiaj na Ukrainie, w obliczu których nie możemy stać obojętni – oto geneza nowego projektu, zainspirowanego książką Andruchowycza „Leksykon miast intymnych”. Celem autorów projektu było przetłumaczenie na język dźwiękowej ekspresji energii i atmosfery – zarówno opisywanych miast, jak i samego do nich komentarza.

www.karbido.com
www.facebook.com/karbido

Krzysztof Varga | Trzykrotny finalista Nagrody Literackiej Nike – za książki „Tequila”, „Nagrobek z lastryko” i „Gulasz z turula”. Wśród ostatnio opublikowanych wymienić można: „Trociny” (2012) i „Czardasz z mangalicą” (2014). Jest także autorem prozy eseistycznej „Bildungsroman” (1997, 2014) oraz tomu prozy „45 pomysłów na powieść” (1998, 2014), za który otrzymał nagrodę Fundacji Kultury. Wspólnie z P. Duninem-Wąsowiczem opublikował słownik literatury najnowszej „Parnas Bis. Słownik literatury polskiej urodzonej po 1960 roku”, a ponadto z tymże i z Jarosławem Klejnockim antologię wierszy najnowszych „Macie swoich poetów”. Jego książki tłumaczone były m.in. na język włoski, węgierski, bułgarski, słowacki, serbski, ukraiński, chorwacki. Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.

www.czarne.com.pl

Justyna Bargielska | Poetka, prozaiczka. Debiutowała w 2003 tomem „Dating sessions”. Następnie opublikowała „China Shipping” i „Dwa fiaty”, za które otrzymała Nagrodę Literacką Gdynia 2010. Laureatka Konkursu Poetyckiego im. Rainera Marii Rilkego 2001 i nagrody specjalnej w konkursie im. Jacka Bierezina 2002. W 2010 opublikowała swoją pierwszą książkę prozatorską „Obsoletki”, za którą uhonorowana została Nagrodą Literacką Gdynia 2011 w kategorii proza, nagrodą Polskiego Towarzystwa Wydawców Książek dla najlepszej książki prozatorskiej lat 2010-11, a ponadto znalazła się w finale Nagrody Literackiej Nike 2011 oraz wśród autorów nominowanych do Paszportu Polityki 2010. W 2012 opublikowała tom wierszy „Bach for my baby”, nominowany do nagród: Szymborskiej, Gryfia, Silesius i Nike (książka znalazła się w finale). W 2013 wydała powieść „Małe lisy”, nominowaną do Nike i Warszawskiej Nagrody Literackiej. W 2014 ukazał się zbiór wierszy „Nudelman”, a w Teatrze Witkacego w Zakopanem miał premierę monodram autorki „Clarissima” w wykonaniu Aleksandry Justy. Od kilku lat prowadzi warsztaty prozatorskie i poetyckie w podyplomowym Studium Literacko-Artystycznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. Jest także jedną z prowadzących warsztaty prozatorskie Wydawnictwa Czarne.

www.czarne.com.pl

Barbara Klicka | Poetka i animatorka kultury. Przez wiele lat związana z warszawskimi instytucjami kultury – zarówno publicznymi jak i trzeciego sektora. Zdarzało jej się również bywać scenarzystką i recenzentką literacką. Współtworzyła płytę „Czarny war” zespołu Pochwalone. Redaktorka „Cwiszn – żydowskiego kwartalnika o literaturze i sztuce”. W 2012 wydała tom „same same”, który był nominowany do Nagrody Poetyckiej Silesius. W 2015 ukazał się tom „Nice”. Jej teksty tłumaczono m.in. na język angielski i niemiecki.

www.wbp.poznan.pl